Zamek Cochem – Romantyczna twierdza nad Mozelą

Zamek Cochem to jedna z zapierających dech w piersi budowli w „niemieckiej Dolinie Loary”. Romantyczna twierdza powstała na podwalinach XI-wiecznego zamku, a jej wspaniała bryła zdominowała wręcz okolicę. Całość kreacji dopełniają bezkresne pola winnic i urokliwe miasteczko u jego podnóży. Zamkowych wrót strzeże zaś intrygujący strażnik, który księciem mógłby być w żabę zaklętym. Czymże jednak jest ów strażnik?

Zamkowe zabudowania

Majestatyczny dziś zamek Cochem (niem. Reichsburg Cochem) jest zaledwie wspomnieniem po znajdującej się tu w czasach ottońskich warowni. Liczne zmiany na przestrzeni wieków mocno wpłynęły na kształt zabudowań, z wolna zacierając pierwotne założenia. Nim dotrzemy do głównych zabudowań zamkowych, musimy pokonać bramy romantycznych murów zewnętrznych. To właśnie tutaj znajdował się dawniej szereg pomieszczeń wspierających funkcjonowanie całej rezydencji. Pośród nich znajdowały się przede wszystkim pomieszczenia gospodarcze wraz z izbami dla strażników, gości czy specjalne sale do hulanek i zabawy.

Zamek Eltz – Zamek z bajki

Najokazalszą budowlą romańskich murów wewnętrznych jest naturalnie donżon. To najstarszy element zamku, na którego budowę złożyły się trzy fazy. W pierwszej fazie, czyli prawdopodobnie w momencie powstania zamku, powstała oktagonalna wieża o ścianach grubości 3,5 metra ze sklepionymi piwnicami. Kolejno wzniesiono kwadratową wieżę, której romantyczną odsłonę wzbogacono fryzem z narożnymi wieżyczkami. Do dekoracji z tego okresu zalicza się również monumentalna mozaika przedstawiająca świętego Krzysztofa z Dzieciątkiem Jezus.

Zamek Pfalzgrafenstein – Titanic Renu

Obok donżona nie można nie wspomnieć o tak zwanej Hexenturm, czyli Wieży Czarownic, usytuowanej pomiędzy trzecią i czwartą bramą w pierścieniu nieistniejących już murów. Jej niższa kondygnacja służyła jako stróżówka, zaś wyżej znajdował się pokój łazienny. Najciekawszym jest jednak fakt, że wieża po dziś dzień pokryta jest oryginalnym, kolorowym tynkiem, którym pokryty był wówczas cały zamek.

Zamek w Branie i hrabia Drakula

Trzeba też dodać najważniejszą rzecz, jeśli chodzi o istotę warowni w tym miejscu. Powstała ona bowiem na ważnym szlaku rzecznym w związku z czym, w zachodniej części murów znajdowała się swego czasu specjalna platforma z której patrolowano Mozelę. Za pomocą specjalnego mechanizmu, składającego się z łańcucha i kołowrotka blokowano rzekę, aby pobrać należne za dalszą przeprawę myto.

Zamek Cochem wewnątrz

Jako pierwszy po wejściu do komnat jawi nam się neorenesansowy refektarz. Zdecydowanie uwagę przykuwają tu bogato zdobione meble oraz zajmujący wschodnią ścianę pomieszczenia kominek. Dębowe segmenty oraz porcelana przedstawiają sceny ze Starego i Nowego Testamentu, a dwugłowy orzeł na suficie symbolizuje potęgę Imperium Germańskiego. Kolejnym jest Pokój Gotycki zarezerwowany w Wiekach Średnich wyłącznie dla kobiet. Meble znajdujące się w tym pomieszczeniu pochodzą z XVI i XVII wieku.

Zamek Falkenstein – Kamienny sokół

W następnym, Pokoju Romańskim, prym wiedzie skrzętnie wykonany w Norymberdze, XVI-wieczny piec kaflowy. W komnacie znajduje się również sekretne przejście, którego cel wciąż pozostaje zagadką. Zwiedzanie komnat kończy się na parterze, gdzie przejdziemy przez Salę Łowów z licznymi trofeami i bronią. Zwieńczeniem trasy będzie urządzona z przepychem Sala Królewska, gdzie umieszczono chociażby repliki obrazów szkoły Rubensa.

Żabi strażnik?

Wchodząc do zamku nietrudno zauważyć rzeźbę żaby dzierżącej tarczę. Dostrzec ją można także i w Sali Królewskiej. W obliczu często przewijającego się żabiego strażnika zakłębić się może pytanie skąd płaz w tak ważnej roli na zamku? Cóż, żaba z tarczą w średniowieczu z pewnością była by hitem. Niemniej jednak nasza żabcia to lew. Ciężko w to uwierzyć, ale podobno tak jest. Lew z symbolami Księstwa Palatynatu i Elektoratu Trewiru. Przyjrzyjcie się mu uważnie. :)

Zamek w Hunedoarze – Esencja średniowiecznej fortecy

Zamek Cochem na kartach historii

Była pierwsza niedziela po Wielkanocy, kiedy to zarządca zamku pędził na białym rumaku do Faid, aby spotkać swą białogłowę. Po drodze jednak, zupełnie przypadkowo natknął się na wojsko, które zmierzało z planem podbicia Cochem, jego domu. Wybór pomiędzy wiernością królowi, a białogłową był na tyle jasny, że napaść którą zaplanowano następnego ranka zakończyła się totalnym fiaskiem.

Zamek Cochem, wiedząc o zbliżającym się niebezpieczeństwie tylko czekał, by odprawić najeźdźców z kwitkiem. Wdzięczny za czujność i odwagę władca dał swoim poddanym wolne od pracy. Każdy poniedziałek po Białej Niedzieli (czyli tydzień po Wielkiej Nocy) miał być od tego momentu świętem ku czci mieszkańców zamku i miasta. Mieszkańcy zbierali się na łące Knipp, gdzie hulankom nie było końca.

Zamek Bad Muskau i Park Mużakowski

A jeśli chodzi o prawdziwą historię zamku? W jego losy wpisało się tyle nazwisk i tragicznych wydarzeń, że może lepiej o tym nie wspominać. Nie było chyba wojny w której zamek Cochem nie ucierpiał. Burzony, palony, bombardowany – nie miał ani trochę szczęścia, które miało wiele okolicznych zamków. Punktem zwrotnym wszelkich nieszczęść stał się maj 1689 roku, a zdarzenie to opisał miejski skryba – niejaki Johann Anthon Schwang.

„19 maja 1689 przybył Monsieur de Sexis – Lieutenant de Roy. Ten sam, który wydał rozkaz zniszczenia zamku: o piątej po południu jego wojska skierowały kroki na wzgórze, gdzie miało się to dokonać. Rozpętał się tak straszliwy ogień, że nie można było tego oglądać bez smutku, łez nie roniąc. (…) kopalnie w dziesięciu czy dwunastu miejscach obróciły zamek Cochem w kupę kamieni. Ogień szalał trzy dni bez przerwy, pochłonął wszystko, co stanęło mu na drodze.”

Zamek Marienburg – Małe El Dorado

Dopiero w 1868 roku niemiecki kupiec Jakob Louis Fred zapragnął odbudować zamek Cochem w stylu nowego gotyku. Początkowo nad realizacją projektu zakładającego przywrócenie jego wyglądu z 1576 roku czuwał berliński architekt Hermann Ende. Budynek ze swymi wieżyczkami i blankami stał się kreacją historyzmu, panującego w XIX wieku. Zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz style wymieszano tak, aby twierdza wyglądała autentycznie. Ciężko ocenić czy realizacja się udała, jednak to dzięki niej zamek wygląda dziś tak, jak wygląda. Czyli zjawiskowo. Trwająca do 1998 roku rekonstrukcja pochłonęła ogromne nakłady finansowe, ale z pewnością było warto!

Lektura:

• www.burg-cochem.de
• The Cochem Castle (Reichsburg on the Mosel) – Gunter Seifert, Wolfgang Lambertz, Art & Work, Peter Engel; 2009, Reichsburg.