10 najpiękniejszych kościołów ceglanych w Polsce
Kolegiata w Stargardzie
Kolegiata Mariacka w Stargardzie to jeden z najważniejszych zabytków sakralnych Pomorza Zachodniego. Dzięki swej znamienitej bryle nazywana jest błędnie katedrą, co tylko podkreśla jej kunszt architektoniczny. Prace nad jej budową rozpoczęto w 1292 roku, a na ich zakończenie poczekać trzeba było dwa następne stulecia. Co prawda, jej konsekracji dokonano już w 1403 roku, ale kwestia wykończenia wnętrza wciąż pozostawała otwarta. Jakby nie było, wielki pożar z 1635 roku spowodował zawalenie się nawy głównej, wskutek czego spłonęło gotyckie wyposażenie świątyni.
Kościół stosunkowo szybko odbudowano, ale już w XIX wieku wymagał poważnej renowacji. W przygotowaniu planu działania pomógł Karl Friedrich Schinkel. Pośród jego najważniejszych przedsięwzięć było zapewnienie konstrukcji stabilności oraz całkowita regotyzacja wnętrza. Działania te jednak na niewiele się zdały, bo już pod koniec tego samego stulecia stan kościoła ponownie miał być równie zatrważający, jak przed renowacją. Trud kolejnych prac zniweczyła jednak II wojna światowa. Szczęśliwie dziś kolegiata Mariacka w Stargardzie wygląda jakby nigdy tu nic nie zaszło. Ponadto jest jednym z najważniejszych obiektów na zachodniej części Europejskiego Szlaku Gotyku Ceglanego nad Bałtykiem.
Kolegiata Mariacka w Stargardzie – Majstersztyk gotyku ceglanego w Polsce
Bryłę kościoła charakteryzuje jednowieżowy masyw zachodni oraz prezbiterium z ambitem i promieniście rozchodzącymi się kaplicami na wzór francuskich katedr. Poza tym uwagę zwraca również oktagonalna kaplica Mariacka i jej dekoracja ze wspornikami czy kapitelami wimperg w formie ludzkich twarzy. Wysokość jej nawy głównej wynosi około 30,5 m., co czyni ją najwyżej sklepionym kościołem w Polsce. Wewnątrz pierwsze skrzypce gra architektura, zachwycająca wertykalizmem oraz efektem nieskończoności uzyskanym dzięki żebru przewodniemu. Do naszych czasów zachowała się niewielka ilość elementów wyposażenia, pośród których wymienić trzeba XVII-wieczną ambonę czy ołtarz główny z tego samego okresu.
