10 najpiękniejszych kościołów ceglanych w Polsce
![10 najpiękniejszych kościołów ceglanych w Polsce](https://sekulada.com/WordPress3/wp-content/uploads/2021/06/ceg_31.jpg)
Bazylika Mariacka w Gdańsku
Bazylika Mariacka w Gdańsku jest największą świątynią z cegły w Polsce i na świecie. Jej budowę rozpoczęto 25 marca 1343 roku w miejscu prawdopodobnego kościółka z drewna, który wzniesiono wiek wcześniej – z woli Świętopełka II. Aż do 1454 roku jej losy silnie splecione były z zakonem krzyżackim. Później natomiast czuwali nad nią królowie Polski przy wsparciu finansowym lokalnego patrycjatu. Wraz z nadejściem Reformacji kościół stał się główną luterańską świątynią parafialną w mieście, pełniąc tę funkcję aż do 1945 roku. Niemal do końca XX wieku trwały tu szeroko zakrojone prace rekonstrukcyjne, mające przywrócić jej utracony podczas II wojny światowej blask.
![Barokowy prospekt organowy; Bazylika Mariacka w Gdańsku, woj. pomorskie.](https://i1.wp.com/sekulada.com/WordPress3/wp-content/uploads/2023/10/ceg_40.jpg?ssl=1)
![Jezus Chrystus ukrzyżowany z łuku tęczowego; Bazylika Mariacka w Gdańsku, woj. pomorskie.](https://i1.wp.com/sekulada.com/WordPress3/wp-content/uploads/2023/10/ceg_39.jpg?ssl=1)
![Sklepienia naw; Bazylika Mariacka w Gdańsku, woj. pomorskie.](https://i0.wp.com/sekulada.com/WordPress3/wp-content/uploads/2023/10/ceg_41.jpg?ssl=1)
![Pietà z przełomu XIV i XV wieku; Bazylika Mariacka w Gdańsku, woj. pomorskie.](https://i2.wp.com/sekulada.com/WordPress3/wp-content/uploads/2023/10/ceg_38.jpg?ssl=1)
Pomimo stosunkowo surowej sylwetki w bryle świątyni wyróżnia się kilka zdobień, spośród których najciekawszymi są niewątpliwie narożne wieżyczki oraz zrekonstruowany zegar astronomiczny. Uwagę zwraca tu także nietuzinkowy układ świątyni na planie nieregularnego krzyża łacińskiego z trójnawową nawą poprzeczną. (Nieco zredukowaną w części północnej, przez wzgląd na istniejącą tam już podczas budowy plebanię). Jej wnętrze także cechuje ascetyzm, podkreślony białym kolorem elementów architektonicznych.
Bazylika Mariacka w Gdańsku – Największa ceglana świątynia na świecie
![Bazylika Mariacka w Gdańsku, woj. pomorskie.](https://i0.wp.com/sekulada.com/WordPress3/wp-content/uploads/2023/10/ceg_30.jpg?ssl=1)
Świetnym kontrastem dla śnieżnej bieli są liczne elementy wielowiekowego wyposażenia. Najważniejsze zlokalizowano w strefie prezbiterium, a zaliczyć do nich trzeba XVI-wieczny ołtarz główny ze sceną Koronacji Najświętszej Maryi Panny czy belkę tęczową. Poza tym w kościele zobaczyć można wiele wspaniałych rzeźb, jak choćby Piękną Madonnę Gdańską z XV wieku czy Pietę z przełomu wieku XIV i XV. Interesującymi elementami są tu również XV-wieczne sakramentarium, XVI-wieczne baptysterium z chrzcielnicą i szereg epitafiów, spośród których około czterysta umieszczono w posadzce (!). Najcenniejsze dzieło związane z kościołem nie znajduje się jednak tutaj, a w zbiorach Muzeum Narodowego w Gdańsku. Jest nim tryptyk Hansa Memlinga, zatytułowany „Sąd Ostateczny”