Siedmiogród – Siedmiu Wspaniałych
Ukryty pośród kilku pasm potężnych Karpat Siedmiogród (rum. Transilvania / Ardeal, węg. Erdély, niem. Siebenbürgen, łac. Septem Castra), na przestrzeni wieków stał się miejscem współistnienia kilku nacji, które znacząco odcisnęły piętno w historii tego regionu. Najważniejszymi jego mieszkańcami byli Węgrzy, stanowiący tutejszą szlachtę, Szeklerzy – uprzywilejowana, wolna ludność i sprowadzeni tu w XIII wieku, aby odbudować ze zniszczeń miasta zaatakowane przez Mongołów, Sasi Siedmiogrodzcy. Posiadający smykałkę do handlu i parający się rzemiosłem wszelkiej maści przybysze pozostawili po sobie spuściznę, którą szczycić się może obecna Rumunia. Mając na względzie jeden z wariantów pochodzenia nazwy Siedmiogród*, wybierzmy się w podróż po najważniejszych miastach-twierdzach Transylwanii, które niczym Siedmiu Wspaniałych, bronić miały Europy przed nieznanym i dzikim światem, czyhającym za ostatnim bastionem w Braszowie.
Jeśli marzy Ci się podróż do Rumunii, być może ten Mini eBook z gotowym planem podróży jest właśnie dla Ciebie:
RUMUNIA – Transylwania i Bukowina – Gotowy plan podróży
RUMUNIA – Transylwania i Bukowina – Gotowy plan podróży to mini eBook z już zaplanowanym przebiegiem trasy samochodowej z Wrocławia po najpiękniejszych zakątkach Rumunii.
Wewnątrz cudów nie ma, samo mięso! To rozpiska na 17 dni – dzień po dniu wraz z interaktywnymi linkami do noclegów z których korzystałem podczas tej podróży. Ponadto interaktywna mapa oraz garść przydatnych informacji przed wyjazdem, a także zbiór linków do artykułów z opisami najciekawszych miejsc zawartych w tym planie.
Dzięki niemu z pewnością zaoszczędzisz sporo czasu na organizację. Najważniejsze masz podane na tacy!
Braszów
Położony u podnóży Karpat Braszów (rum. Brașov, a także (Orașul) Stalin w latach 1950-1960), niem. Kronstadt, węg. Brassó, łac. Corona) to miejsce, które zdecydowanie ma coś w sobie! Założona prawdopodobnie przez krzyżaków osada uzyskała swój obronny kształt dzięki saskim kolonizatorom, a ci zmyślnie wykorzystali naturalne ukształtowanie terenu do obrony przed mongolskimi najeźdźcami. Według amerykańskiego politologa, Samuela Huntingtona, to właśnie tutaj znajdować się miał w średniowieczu, ideologiczny koniec Europy. Dzięki temu właśnie znaczenie Braszowa nabiera innego wymiaru.
Malowane cerkwie rumuńskiej Bukowiny
Do najpiękniejszych miejsc w okolicy należy więc z pewnością góra Tampa, skąd rozpościerają się najlepsze widoki na całe miasto. Bez problemu dojrzymy stąd Rynek Miejski, XIV – wieczny Czarny Kościół, okazałe obwarowania, cerkiew św. Mikołaja z dzielnicy Schei czy cytadelę miejską z której widok jest równie zachwycający. Miasto Honterusa to z całą pewnością ciekawa lekcja historii, ale też nieoceniona baza wypadowa do znajdujących się w pobliżu trzech pięknych zamków Transylwanii: Rasnov, Bran i Peles. Zupełnie tuż obok Braszowa znajdują się także piękne kościoły warowne : Prejmer (z listy UNESCO), Harman, Codlea, Ghimbav czy Cristian.
Aby dowiedzieć się więcej o mieście i jego okolicach przeczytajcie we wpisie:
Sebes
Sebeș (węg. Szászsebes, niem. Mühlbach) to najmniejsze z siódemki miast Siedmiogrodu. Położone na północ od Kluż-Napoki sąsiaduje niemalże z innym, bardzo ważnym dla regionu ośrodkiem – Alba Iulia. Założenie miasteczka, jak we wszystkich przypadkach połączone jest z XIII-wieczną kolonizacją. Jego rozkwit ekonomiczny napędzali przez wielki głównie sukiennicy, handlujący przede wszystkim z Wołoszczyzną. Oprócz nich, siedziby miało tu osiemnaście innych cechów, pośród których znajdowali się zbrojarze, szewcy, kuśnierze, garncarze czy piekarze. Najważniejszymi wydarzeniami w jego historii, oprócz najazdów Mongołów, były niewątpliwie zbierające się tu kilkukrotnie, obrady Sejmu Siedmiogrodzkiego (rum. Dieta Transilvaniei, niem. Siebenbürgischer Landtag, węg. Erdélyi Dieta).
Chlubą miasta jest średniowieczny ufortyfikowany kompleks z przełomu XIII i XIV wieku w którego skład wchodzi romańsko-gotycki kościół ewangelicki, kaplica św. Jakuba oraz dom parafialny (rum. Ansamblul bisericii evanghelice din Sebeș). We wnętrzu kościoła znajduje się największy spośród transylwańskich, XVI-wieczny ołtarz z motywem Drzewa Życia, zdobiony pięknymi, gotycko-renesansowymi polichromiami. Oprócz zabytków sakralnych znajdują się tu także pozostałości dawnych obwarowań i dom w którym zmarł żupan spiski i wojewoda siedmiogrodzki – Jan Zápolya. Cztery kilometry od miasta natomiast znajduje się tak zwany zwany czerwony wąwóz, czyli Râpa Roşie. Utworzone z czerwonego piaskowca i gliny, formacje erozyjne są nie tylko zachwycającym urozmaiceniem pejzażu, ale też miejscem skupienia endemicznych gatunków roślin.
Kluż-Napoka
Każdy region w Europie ma chyba miasto, będące esencją tego, co w nim najlepsze. Nie inaczej jest też w Transylwanii, której sercem zwykło określać się miasto Kluż-Napoka (rum. Cluj-Napoca, węg. Kolozsvár, niem. Klausenburg). Jego barwna historia pozostawiła tu ślady, będące przede wszystkim dowodem dążenia do jedności wielokulturowej społeczności. Napotkać możemy tu nie tylko oczywiste nawiązania do ufortyfikowanych osad Sasów Siedmiogrodzkich, ale także do Daków, zamieszkujących te tereny za czasów Marka Aureliusza. Co jednak chyba ważniejsze to fakt, że w Klużu urodził się Maciej Korwin – wielki król Węgrów, którzy utracili swoje ukochane miasto w XX wieku na rzecz Królestwa Rumunii.
Zupełnie jak w przypadku Braszowa, najlepszy widok na miasto rozpościera się z tutejszej cytadeli. Z łatwością dostrzec można stąd gotycką sylwetę jednej z dwóch, najważniejszych świątyń epoki w kraju – XIV wieczny kościół św. Michała. Wspomnieć należy tu także o węgierskim kościele reformowanym, który nie odbiega w swym kunszcie architektonicznym od fary. Miasto jest niczym hołd dla średniowiecznego władcy, ale też bez problemu zauważymy w nim wspomnienia po austro-węgierskiej monarchii, która istotnie wpłynęła na historię Klużu.
O mieście przeczytacie we wpisie:
Medias
Usytuowany niedaleko BiertanuMediaș (niem. Mediasch, węg. Medgyes) swą prosperitę zawdzięcza naturalnie niemieckim kolonistom, ale jak w wielu przypadkach transylwańskich miast, także tutaj osadnictwo rozwijało się już w okresie neolitu. Średniowieczne Sacerdos de Medias zawiązało się wokół kościoła warownego pod wezwaniem świętej Małgorzaty (rum. Biserica Sfânta Margareta din Mediaș). Zgromadzone tu aż 33 cechy dołożyły wszelkich starań, aby miasto należycie ufortyfikować i aby ochronić je przed czyhającymi nań barbarzyńcami. Osada zachowała swój wyjątkowy charakter do naszych czasów. Oprócz interesującej architektury podkreśla go także wino, pochodzące z rozsianych dookoła niego winnic. Wspomnienie Golden Mediasch w powieści Brama Stokera – Dracula jest chyba najlepszą rekomendacją tego trunku.
Oprócz wspomnianego, XV-wiecznego kościoła, w mieście warto zwrócić uwagę na klasztor franciszkański (rum. Biserica Franciscană din Mediaș) z tego samego okresu oraz pozostałości murów obronnych wraz z kilkoma pięknymi basztami. Koniecznym będzie wspomnieć, że Medias położony jest na terenie usłanym wręcz kościołami warownymi! Do najciekawszych z nich należą oczywiście Valea Viilor oraz Biertan z listy UNESCO, ale warto również zajrzeć do miejscowości Alma Vii, Richiș, Bazna, Moșna oraz Ațel.
Sybin
Sybin (rum. Sibiu, niem. Hermannstadt, węg. Nagyszeben, łac. Cibinium) to miasteczko zlokalizowane w południowej części Siedmiogrodu, u podnóża gór Fogaraskich (rum. Munții Făgăraș). Jego średniowieczny charakter wciąż obija blask dawnej świetności, czyli czasów kiedy był najbogatszą spośród opisanych tu, siedmiu osad Transylwanii. Jako jeden z większych ośrodków kulturowych kraju oferuje zwiedzającym prawdziwą ucztę i to właśnie z tego powodu w 2007 roku stał się on Europejską Stolicą Kultury. Trzy lata wcześniej natomiast, jego walory architektoniczne zaważyły o wpisaniu go na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Kościół warowny w Valea Viilor
Sybin to przede wszystkim średniowieczna starówka z klimatycznymi oczami oraz kościół Mariacki, który zdominował scenerię. Jego okolice natomiast to kolejny wysyp fenomenalnych kościołów warownych jak te w Cisnădie, Cisnădioarze, Cristian, Axante Sever czy Valea Villor.
Aby poznać historię miasta zajrzyj do wpisu:
Bystrzyca Siedmiogrodzka
Rumuńska Bystrzyca lub Bystrzyca Siedmiogrodzka (rum. Bistrița, węg. Beszterce, niem. Bistritz) to miasto znane szerszej publiczności jako miejsce akcji słynnej powieści Drakula – Brama Stokera. To właśnie stąd, główny bohater wybiera się w podróż do posiadłości najbardziej krwiożerczego hrabiego w dziejach ludzkości. Fikcja literacka zdaje się jednak nie mieć punktu zaczepienia w prawdziwym życiu. Założone przez niemieckich kolonistów miasto stało się jedną z najważniejszych cytadel w historii Transylwanii. Przebiegający tu trakt handlowy, łączący Siedmiogród z Bukowiną sprawił, że głównym zajęciem tutejszej ludności stał się handel.
Ufortyfikowane, średniowieczne miasto na początku XVII wieku uległo ogromnym zniszczeniom. Dwa wieki później, decyzją cesarskiego dworu w Wiedniu, usunięto pozostałości murów obronnych. Kolejne pożary natomiast skutecznie zamazały ślady Sasów Siedmiogrodzkich, spychając potężne niegdyś miasto do rangi prowincjonalnego miasteczka. Główną jego atrakcją jest dziś XVI-wieczny kościół ewangelicki św. Mikołaja (rum. Biserica Evanghelică din Bistrița) oraz kilka pomniejszych konstrukcji doby średniowiecza.
Jeśli chcesz zajrzeć na włości słynnego wampira, zapraszam do:
Sighisoara
Położona nad Wielką Tyrnawą Sighisoara (rum. Sighișoara, węg. Segesvár, niem. Schäßburg) to bezsprzecznie najpiękniejsze miasto Transylwanii. Jej naszpikowana basztami i objęta w mury miejskie starówka zachowała niesamowity klimat, który poprzez portal w postaci znakomitych przykładów średniowiecznej architektury, przenosi nas do epoki Sasów Siedmiogrodzkich. Działająca jak wabik na muchy, legenda o hrabim Drakuli dodaje mu zaś nuty tajemniczości. Dzięki swym unikatowym walorom, malownicza cytadela uhonorowana została wpisem na listę światowego dziedzictwa UNESCO, co tylko potwierdzić może nasz zachwyt tym miejscem.
Jeśli chodzi o wspaniałości z Sighisoary, esencjonalnymi są na pewno XIV-wieczna Wieża Zegarowa oraz XVI-wieczny Kościół na Wzgórzu. Właściwie całe stare miasto i jego bardzo dobrze zachowane mury obronne należą do obiektów wartych zobaczenia. Sighisoara sama w sobie to wspaniała lekcja historii i transylwańskiej architektury. Poczuć bowiem możemy tu klimat średniowiecznego miasteczka, który zbliża nas do czasów minionych.
TRANSYLWANIA – Wielka Mapa Atrakcji
TRANSYLWANIA – Wielka Mapa Atrakcji to Mapa Google z zaznaczonymi 190 punktami, które pomogą Ci w planowaniu Twojego wyjazdu do Rumunii. W związku z tym, że Siedmiogród słynie z kościołów warownych (kościołów-zamków) jest ich tutaj całe mnóstwo! Uzupełnieniem są zaś miasta, zamki i fortece, o których nie można zapomnieć podczas podróży po rewirach Drakuli. :)
Jeśli więc chcesz wycisnąć z niej jak najwięcej i uwielbiasz rumuńskie zabytki, nie wahaj się. Połącz kropki i jedź!
O fenomenie kościołów warownych przeczytasz poniżej:
(Węgierscy historycy podają natomiast, że nazwa mogła odnosić się do siedmiu węgierskich obszarów, a nie miast Sasów Siedmiogrodzkich).
Literatura:
- http://romaniatourism.com/index.html
- https://niekisimy.wordpress.com/2013/05/20/rapa-rosie-sebes/
- Transylwania i Marmarosz – Travelbook Ergo Hestia & wyd. Bezdroża; 2017.
