Tajemnice gotyckich katedr: Budowa

Jak wygląda gotycka katedra?³

Pomimo dużej różnorodności stosunkowo łatwo jest zdefiniować ogólny wygląd kościoła biskupiego. We Francji jest to bazylika na planie krzyża łacińskiego, której ramiona tworzą nawę poprzeczną, tak zwany transept. Prawie zawsze zdobi się go różycami. Nawa główna bardzo często flankowana jest przez dwie, a nawet cztery nawy boczne, a te zaś przez wieńce kaplic. Ściany nawy głównej podzielone są (w zależności od fazy gotyku: wczesny, dojrzały i późny) na trzy poziomy: ostrołuki dźwigają galerię z tryforiami nad którymi górują clerestoria. 

Katedra w Sens – Pierwsza gotycka katedra Francji

Z posadzki wyrastają potężne kolumny. Rozstawione na planie kwadratu lub prostokąta tworzą przęsło, a te zaś składają się na nawy. Każdemu przęsłu odpowiada sklepienie, często krzyżowo-żebrowe w którego centrum znajduje się jego najważniejszy element – zwornik/klucz. Żebra sklepienne dzięki służkom przenoszą ciężar sklepień na podłoże. Chór/prezbiterium świątyni oddzielony jest od reszty korpusu nawą poprzeczną/transeptem. Obiega go ambit/obejście oraz wieniec kaplic spośród których centralna/osiowa poświęcona jest Najświętszej Maryi Pannie. 

Bazylika w L’Epine – Notre-Dame na cierniach

Od zewnątrz całość wspiera system przyporowy, przerzucony przez nawy boczne i przenikający kaplice. To właśnie on sprawia, że tak wysoka budowla z kamienia jest w stanie powstrzymać siłę rozporu, która inaczej wypchnęłaby ściany budowli na zewnątrz. U jej czoła natomiast umieszcza się monumentalną fasadę flankowaną przez dwie potężne wieże. Całości dopełnia zwykle różyca/rozeta w jej centrum, a trójnawowy czy pięcionawowy korpus budynku zwiastują osobne portale.