Kościół Mariacki w Chełmnie
Chełmno to jedno z największych skupisk średniowiecznej zabudowy w Polsce, a w jego panoramie znajduje się aż siedem gotyckich świątyń z kościołem Mariackim na czele. Jest to nie tylko najbardziej okazały obiekt w mieście, ale także jeden z najbardziej okazałych na całej ziemi chełmińskiej. Jego budowa przypadła na przełom wieku XIII oraz XIV, a stosunkowo spokojna historia oszczędziła mu większych ingerencji w jego bryłę. Oczywiście także i tutaj barok odcisnął swoje piętno, ale wiele z jego śladów zatarto przy okazji XIX-wiecznych prac konserwatorskich.
W kwestii wyposażenia wspomnieć trzeba, że nawę główną wypełnia aż jedenaście rzeźb apostołów, wykonanych w latach 1330-1340. Z tego samego okresu pochodzi również gotlandzka chrzcielnica oraz malowidło ścienne z przedstawieniem świętego Krzysztofa. Znaczna część wyposażenia wszak to dzieła z XVII i XVIII wieku na które składają się głównie ołtarze kanoników, konfesjonały, stalle, ambona, a także prospekty organowe czy łuk tęczowy. Najbardziej osobliwą jest wszak chyba zwisająca ze sklepienia głowa jelenia. Dzięki linom konopnym stanowi ona swoisty wilgotnościomierz, reagujący na zmianę warunków atmosferycznych. Ponadto to tutaj przechowywane są relikwie świętego Walentego, więc nieprzypadkowo też Chełmno mianuje się miastem zakochanych.
Fara w Chełmnie i lewitujący obraz
Co ciekawe, chełmińska fara związana jest z legendą o uzdrawiającym obrazie Matki Boskiej Bolesnej, który do dziś znajduje się w jej murach. Początkowo jednak umieszczony był w niszy Bramy Grubińskiej, skąd kilkukornie próbowano go przenieść. W niewyjaśnionych jednak okolicznościach obraz wracać miał na swoje pierwotne miejsce. Aż do roku 1639, kiedy ostatecznie udało się go zatrzymać w kościele. Cudowny obraz w Chełmnie odwiedzać miały setki wiernych, dzięki czemu pod koniec XVIII wieku papież Pius VI zagwarantował odpuszczenie grzechów wszystkim doń pielgrzymującym. Szczególne ożywienie kultu miało miejsce w czasie zaborów, stłamszone niemal całkowicie podczas II wojny światowej.