Opactwo Trójcy Świętej w Bordeaux
Bordeaux znane jest przede wszystkim ze swoich majestatycznych gotyckich świątyń oraz romańskiej bazyliki św. Saturnina, które jako ważne punkty na Szlaku św. Jakuba zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Warto jednak pamiętać, że w ich cieniu kryje się jeszcze jedno, mniej rozpoznawalne, ale niezwykle cenne dziedzictwo średniowiecza — dawny kościół benedyktyńskiego opactwa Świętego Krzyża (fr. Abbatiale Sainte-Croix de Bordeaux). Jego początki prawdopodobnie sięgają czasów Merowingów, kiedy to w tym miejscu znajdowało się oratorium Mummolina, biskupa Noyon i Tournai. Obecna budowla powstała jednak nieco później, prawdopodobnie pod koniec X lub w XI wieku. Samo opactwo natomiast odegrało istotną rolę w rozwoju miasta, m.in. poprzez udział w osuszaniu okolicznych terenów bagiennych, na których powstały nowe dzielnice Bordeaux. Posiadało również rozległe dobra ziemskie, rozciągające się na terenie aż trzech diecezji: Bordeaux, Bazas i Agen. Niestety, już w XVI wieku zaczęło podupadać, a w XVIII wieku jego zabudowania znajdowały się w bardzo złym stanie.
Opactwo w Conques – Skarb leśnego pustkowia
W latach 1842–1843 przeprowadzono więc gruntowną renowację kościoła, w ramach której zrekonstruowano m.in. część głowic i kolumn fasady. To właśnie ona do dziś uchodzi za najbardziej rozpoznawalny element świątyni. Co ciekawe, jej obecny wygląd zawdzięczamy pracom słynnego architekta Paula Abadiego, który w latach 1861–1865 nadał jej nowy charakter. Jego twórcze podejście do rekonstrukcji wzbudziło jednak sporo kontrowersji — niektórzy krytycy uznali jego działania wręcz za formę wandalizmu, co nie było odosobnionym przypadkiem w jego karierze. Mimo to, uwagę wciąż przyciągają tu bogate dekoracje rzeźbiarskie z XII wieku, zwłaszcza w centralnym portalu, gdzie można dostrzec m.in. przedstawienia 24 Starców Apokalipsy oraz symbole zodiaku. Wnętrze kościoła, choć stylistycznie niejednolite, kryje wiele cennych detali, w tym romańskie kapitele z XII wieku oraz liczne obrazy datowane od XVII do XIX wieku.
