Przeorat Najświętszej Maryi Panny w Serrabone
Ukryty wśród dębowych lasów zacisznej doliny Boulès przeorat Serrabone (fr. Prieuré Sainte-Marie de Serrabone, kat. El Priorat de Santa Maria de Serrabona) należy do najbardziej wyjątkowych zabytków Oksytanii. Jego początki sięgają prawdopodobnie już X lub XI wieku, jednak prawdziwy rozkwit nastąpił dopiero w XII stuleciu. Choć okres świetności nie trwał długo i już w XIII wieku rozpoczął się powolny proces upadku, to jego wpływ na architekturę pozostaje nie do przecenienia. Wraz z rozwojem przeoratu powstała również osada, zamieszkana przez chłopów oraz kanoników, po której dziś nie zachowały się niemal żadne ślady. Tym, co przetrwało jako świadectwo minionej chwały, jest miejscowy kościół, w którym znajduje się jedno z zaledwie dwóch romańskich lektoriów we Francji — drugie można podziwiać w Cruas, a fragmenty trzeciego zachowały się w opactwie Saint-Michel-de-Cuxa.
Przeorat Serrabone – Dobra Góra
Dwunastowieczne lektorium to prawdziwe arcydzieło, składające się z trzech arkad zakończonych ozdobnym gzymsem i bogato udekorowanych różnorodnymi, kunsztownymi detalami. Wśród nich znajdują się precyzyjnie rzeźbione reliefy, maski oraz kapitele. W spandrelach łuków umieszczono sceny inspirowane Apokalipsą św. Jana, a na obu krańcach lektorium zobaczyć można anioły z rozpostartymi skrzydłami, częściowo zakrywającymi ich sylwetki. W centrum dekoracji znalazły się symbole czterech ewangelistów: lew św. Marka, orzeł św. Jana, byk św. Łukasza i anioł reprezentujący św. Mateusza, otaczające postać Chrystusa ukazanego jako Baranek w mandorli. Całość dopełniają wyobrażenia fantastycznych bestii i motywy roślinne, takie jak palmety i czterolistne róże, które wypełniają puste przestrzenie kompozycji. Warto również zwrócić uwagę na same głowice — pełne finezji i artystycznego wyrazu, stanowią one integralny element tej niezwykłej konstrukcji.
