Katedra w Kamieniu Pomorskim
Położona nad Zalewem Kamieńskim katedra w Kamieniu Pomorskim to kolejny z największych gotyckich klejnotów Pomorza Zachodniego. Jej historia sięga czasów misji chrystianizacyjnych świętego Ottona z Bambergu, który przy wsparciu Bolesława Krzywoustego ufundował aż czternaście świątyń w regionie. 15 sierpnia roku 1176 położono kamień węgielny pod budowę świątyni, będącej pierwszym przykładem sakralnej budowli z cegły na tych ziemiach. Do czasu Reformacji wewnątrz znajdowało się aż dwadzieścia gotyckich ołtarzy, ściany zdobiły polichromie, a okna witraże z epoki. Wiele z tych elementów nie przetrwało nowego porządku, który raz jeszcze zmieniono wraz z nadejściem baroku. W XIX wieku gruntowną renowację obiektu w duchu gotyku powierzono Ferdynandowi von Quast, łącznie z odbudową zniszczonej w 1649 roku wieży zachodniej.
Na przestrzeni wieków z kamieńskiej katedry zniknęło niemal całe gotyckie wyposażenie, choć jej ołtarz główny przetrwał do dziś, zdobiąc prezbiterium katedry w Szczecinie. Rolę tę w Kamieniu Pomorskim pełni natomiast tryptyk Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny z początku XVI wieku. Poza tym przetrwały tu także stalle kanonicze z XIV wieku, krucyfiks z początku XV wieku czy wczesnogotycka chrzcielnica z ostrołukowym ornamentem – jeden z najstarszych artefaktów w świątyni. Z późniejszego wyposażenia wymienić trzeba XVII-wieczną ambonę oraz wspaniały prospekt organowy z tego samego okresu. Niemniej nie tylko dekoracja wewnętrzna zasługuje tu na uwagę. Fasada południowa bowiem została ozdobiona bogactwem gotyckich form na które składają się pinakle oddzielone od siebie trójkątnymi szczytami. Te zaś wzbogacono ostrołukami, rozetkami, czołgankami i kwiatonami.
Katedra w Kamieniu Pomorskim i zaczarowany ogród
Od północy z kolei znalazło się założenie, stanowiące zwykle część klasztorów aniżeli katedr. Jest to tak zwany wirydarz, czyli zieleniec, będący miejscem kontemplacji pośród ziół i nierzadko egzotycznych roślin. Jego piękno oraz odosobnienie od świata zewnętrznego sprzyjało ascezie i modlitwie, zatem nie dziwi fakt że i tutejsi biskupi zapragnęli przenieść to ekskluzywne dotąd założenie do kamieńskiej katedry. W jego centrum umieszczono studzienkę (XII-wieczną chrzcielnicę – przy której mieszkańcy Kamienia przyjąć mieli chrzest). Dookoła zaś rozmieszczono galerie krużganka w których znalazły się epitafia biskupów, kanoników czy książąt pomorskich z dynastii Gryfitów. Domniema się, że na terenie samego zieleńca mogło zostać pochowanych około 200 osób.
