Dubrownik – Muzeum pod gołym niebem
Położony nad Adriatykiem Dubrownik to nie tylko najpiękniejsze miasto Chorwacji, ale i jedno z najpiękniejszych miast świata. Tu wszystko bowiem wygląda jak sceneria do filmu fantasy, co wykorzystali choćby twórcy Gry o Tron. Wpisana od 1979 roku na listę światowego dziedzictwa UNESCO starówka jest niczym muzeum pod gołym niebem, które podziwiać można godzinami.
Dubrownik na kartach historii
Pierwociny Dubrownika nie są do końca znane, a fakty w tej sprawie nieustannie mieszają się z legendami. Wśród jednej z hipotez do jego założenia przyczynili się greccy koloniści, którzy w VII wieku uciekli tu ze zniszczonego przez Awarów lub Słowian Epidaurum (dzisiejszy Cavtat). Skalista wysepka Laus stała się więc rdzeniem dla nowej osady u podnóża góry Srđ, a na cześć okolicznych lasów dębowych nazwano ją „dubrave”. Co ciekawe w bliskim sąsiedztwie nowej osady znajdowały się już ufortyfikowane miasta Spilan i Gradac (Burnum), które do XI wieku połączono. Wiek później zaś całość obwarowano, rezultatem czego powstało znane nam dziś Stare Miasto.
10 najpiękniejszych miejsc w Chorwacji
Wzmożony kontakt Świata Zachodniego ze Wschodem w czasie wypraw krzyżowych, jak i po nich – w XII i XIII wieku przyczynił się do rozkwitu handlu na całym Morzu Śródziemnym i Adriatyku. To dzięki temu rola Dubrownika szybko urosła do rangi jednego z najważniejszych miast regionu, które wkrótce w konkury stawać mogło tylko z Ankoną oraz Wenecją. Najpierw jednak musiało ono wyzwolić się spod jarzma Wenecjan, którzy w 1358 roku w Zadarze uznali autonomię Dubrownika. Jedynego miasta Dalmacji, któremu udało się to osiągać.
Dzięki znakomitym dyplomatom Republika Dubrownicka rosła w siłę, zachowując neutralność w konfliktach międzynarodowych oraz korzystając z kurateli potężnych państw, zwłaszcza Hiszpanii i Watykanu. Niestety XVII-wieczny kryzys w handlu morskim zapoczątkował upadek Dubrownika, co przypieczętowało trzęsienie ziemi z roku 1667. Zniszczyło ono bowiem znaczną część zabudowań zabierając ze sobą tysiące ofiar. Wprawdzie miasto dźwignęło się z ruin, ale jego dawny blask zdecydowanie przygasł.
Koniec Republiki Dubrownickiej przyniosły wojska Napoleona, który w roku 1808 dokonał jej rozwiązania. Na kongresie wiedeńskim w 1815 roku miasto wraz z pozostałą częścią Dalmacji przeszło w ręce Austriaków, a sytuacja ta zmieniła się dopiero po I wojnie światowej, gdy stało się ono częścią Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców. Później natomiast wcielono je do Jugosławii. W 1979 roku unikatowe walory miasta doceniono wpisem na listę światowego dziedzictwa UNESCO, choć jeszcze w październiku 1991 roku Serbowie wraz z Czarnogórcami dokonali oblężenia Dubrownika, którego historyczna tkanka wymagała poważnej renowacji.
Co warto zobaczyć w Dubrowniku?
Dziś odbudowane po krwawych walkach miasto stało się jednym z najważniejszych kierunków turystycznych w kraju. Jego niezwykle malownicze pejzaże, ale i bogactwo kulturowe sprawiły, że cieszy się ono niesłabnącym zainteresowaniem turystów z całego świata. I trudno się temu dziwić! W ciągu roku jest tu bowiem średnio ponad 250 słonecznych dni, a średnia roczna temperatura wynosi około 17°C. To aż nadto czasu i sprzyjających warunków, aby cieszyć się prawdziwym muzeum pod gołym niebem. Sprawdźmy zatem, co warto zobaczyć w Dubrowniku, aby nasza wizyta tu była jeszcze pełniejsza.
10 najpiękniejszych miejsc w Czarnogórze
Mury miejskie
Wśród miejsc, których na liście dubrownickich atrakcji zabraknąć nie może zdecydowanie umieścić trzeba mury miejskie. To nie tylko pomnik potęgi dawnej Republiki, ale niesamowity kawał unikatowej architektury. Miasto ujęto w pierścień monumentalnych obwarowań, które wraz z rozwojem machin wojennych sukcesywnie powiększano od XIII aż do XVII wieku. U schyłku świetności, a właściwie przydatności murów, część wież jednak zniknęła. Na głównym murze powstały zaś bastiony, potężne pięciokątne forty zrównane z wysokością muru osłonowego.
Dzięki wysokiej jakości kamienia użytego do ich budowy, mury przetrwały do dziś w niemal pierwotnej formie. Tym samym stały się na tyle istotną częścią panoramy miasta, że mieszkańcy nie zgodzili się na ich rozbiórkę, aby pozwolić na swobodny jego rozwój. Całość pierścienia liczy dziś 1940 m, osiągając wysokość 25 m. Na ich rozciągłości podziwiać można aż 15 wież, 5 bastionów oraz twierdzę św. Jana i dwa forty poza ścisłym ich obrębem: Revelin i Lovrijenac.
Warto dodać, że spacer po murach miejskich to typowe must do w Dubrowniku. Możemy bowiem podziwiać miasto z wielu niesamowitych perspektyw, które sprawią, że zachwyci nas ono jeszcze bardziej. Bilety warto kupić on-line, aby uniknąć niepotrzebnego stania w kolejce. Zwłaszcza w sezonie turystycznym. Oto oficjalna strona sprzedaży:
https://shop.citywallsdubrovnik.hr/en
Fort Lovrijenac
Fort św. Wawrzyńca (chorw. Fort Lovrijenac) jest jednym z najciekawszych elementów obwarowań Dubrownika. Wolnostojąca budowla wznosi się bowiem na 37-metrowej skale, na której niegdyś znajdował się kościół poświęcony jego dzisiejszemu patronowi. Sama twierdza natomiast istniała w tym miejscu już w XI wieku, choć od tego czasu przeszła sporo istotnych modyfikacji. Swój wygląd wszak ostatecznie zyskała dopiero w wieku XVII, gdy odbudowano ją po wielkim trzęsieniu ziemi z roku 1667.
Czarnogóra samochodem – Dzika Piękność
W wieku XIX Austriacy umieścili w jej murach koszary, a gdy w 1907 wojskowi odeszli – budynek wydzierżawiono pewnej sieci hotelowej. Społeczne oburzenie wpłynęło jednak na zmianę jego losu i pomimo pełnienia różnych funkcji po drodze, dziś służy on przede wszystkim jako scena teatru. Naturalnie można go również zwiedzać, a widoki stąd są nie gorsze, niż te, roztaczające się z murów miejskich.
Katedra Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Niewątpliwą perłą tego jakże wyjątkowego otoczenia jest katedra Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny (chorw. Dubrovačka katedrala Uznesenja Marijina), wzniesiona, jak znaczna większość zabytków miasta, w duchu renesansu oraz baroku. Niemniej trzeba wspomnieć, że jej budowę rozpoczęto tak właściwie już w XII wieku, a swój udział w tym przedsięwzięciu miał również król Anglii, Ryszard Lwie Serce. Przeżywszy katastrofę statku podczas powrotu z III krucjaty w 1192 roku poprzysiągł on przekazać pieniądze na budowę dużego kościoła pierwszemu miastu, w którym postawi stopę. I tak oto wsparł budowę romańskiej katedry, której całe piękno zniknęło wraz z XVII-wiecznym trzęsieniem ziemi.
Odbudową kościoła w duchu ówczesnych trendów zajął się zaś Stjepan Gradić, który do Dubrownika sprowadził najwybitniejszych włoskich architektów, w tym Andreę Buffaliniego odpowiedzialnego za jego projekt. Trwające od 1672 do 1713 roku prace zaowocowały powstaniem trójnawowej bazyliki z charakterystyczną kopułą. Jej wnętrze zaś uświetniły zaś cenne artefakty z poliptykiem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny Tycjana na czele. Trzeba wszak dodać, że oprócz znakomitych dzieł sztuki sakralnej, w tutejszym skarbcu przechowywany jest szereg relikwiarzy (XI-XIX w.), świadczących o znakomitej renomie dubrownickiego złotnictwa.
Kościół św. Błażeja
Niemal równie ciekawy, jak katedra jest kościół św. Błażeja (chorw. Crkva sv. Vlaha). Wzniesiono go w miejscu świątyni zniszczonej w trakcie trzęsienia ziemi, choć ostateczny cios zadał mu pożar z roku 1706. Co ciekawe w jego płomieniach miało zniknąć wszystko oprócz srebrnej figury patrona z modelem miasta sprzed feralnego roku 1667. Dziś uświetnia ona ołtarz główny flankowany przez figury dwóch aniołów.
Czeski Krumlov – Perła Czech
Nowy budynek powstawał więc do roku 1715, a na jego kształt wpłynęła architektura Wenecji, co szczególnie rzuca się w oczy, gdy spojrzymy na jego fasadę. Podzielono ją czterema korynckimi kolumnami i zwieńczono postacią św. Błażeja, w towarzystwie personifikacji Wiary i Nadziei. Zachwycające kształty i rozmach sprawiają, że kościół śmiało może konkurować z leżącą nieopodal katedrą o tytuł najpiękniejszej świątyni w mieście. A jest ich tu przecież całkiem sporo!
Pałac Rektorów
W bezpośrednim sąsiedztwie kościoła św. Błażeja położony jest Pałac Rektorów zwany również Dworem Książęcym (chorw. Knežev dvor). Ten gotycko-renesansowy budynek pierwotnie służył jako siedziba władz administracyjnych Dubrownika – księcia/rektora wybieranego na miesięczną kadencję. Poza tym w pałacu znajdowały się tu min.: apartamenty książęce, sala sądowa, kancelaria, więzienie, zbrojownia czy magazyn. Dziś mieści się tu natomiast oddział kulturalno-historyczny Muzeum Dubrownika z salami wyposażonymi w antyczne meble i artykuły gospodarstwa domowego, a także obrazy włoskich i lokalnych mistrzów. Na szczególną uwagę w architekturze obiektu zasługuje atrium, w którym latem odbywają się koncerty oraz wspaniała kolumnada, wychodząca na Plac Pred Dvorom.
Plac Luža
Plac Luža to jeden z najbardziej charakterystycznych punktów na mapie Dubrownika. Znajduje się przy nim wspomniany już kościół św. Błażeja oraz Pałac Rektorów, ale jest tu jeszcze kilka elementów, którym warto przyjrzeć się bliżej. Pierwszy z nich to Pałac Sponza (chorw. Palača Sponza) – piękny, gotycko- renesansowy budynek z kunsztownym podcieniem, w którym niegdyś mieściła się min. mennica państwowa. Dziś zlokalizowane jest tu Archiwum Miejskie Dubrownika, ale poza tym można obejrzeć tu wystawę, poświęconą dubrownickim obrońcom, którzy zginęli podczas wojny w 1991 roku.
Mikulov – Miasto o zapachu południa
Ciekawym elementem jest również 31-metrowa wieża zegarowa z zegarem datowanym na wiek XV. Z jego tarczy dowiemy się nie tylko, która jest godzina, ale także poznamy aktualną fazę księżyca. O pełnych godzinach natomiast informują nas dwie postaci z brązu uderzające w dzwon u szczytu budynku. Uwagę na tutejszym placu zwraca również kolumna Rolanda (chorw. Orlandov stup). Wzniesiona w 1419 roku z polecenia Zygmunta Luksemburskiego była symbolem wolności i niezależności miasta. Aż do 1808 roku tuż obok znajdował się maszt, na który powiewała flaga Republiki Dubrownickiej. Warto dodać, że przy placu znajduje się tzw. Mała Fontanna Onufrego (chorw. Mala Onofrijeva česma) ze zdobieniami Petara Martinova z XV wieku.
Wielka Fontanna Onufrego
Skoro istnieje więc Mała Fontanna Onufrego, to można podejrzewać, że gdzieś także znajduje się Wielka Fontanna Onufrego (chorw. Velika Onofrijeva česma). I rzeczywiście tak jest! Znajduje się ona po przeciwległej stronie miasta – na placu przy Bramie Pile. To niewysoka, acz przykuwająca wzrok budowla z otworem w środku wzniesiona została w XV wieku. Za jej projekt odpowiedzialny był włoski architekt, Onofrio della Cola, od którego przyjęła swoją nazwę. Jej funkcją było czerpanie wody, doprowadzanej tu z oddalonego o 12 kilometrów źródła w Rijece Dubrovačkiej. Konstrukcja ucierpiała podczas trzęsienia ziemi oraz wojny z końca XX wieku tracąc część swojej dekoracji, niemniej nawet bez niej, po dziś dzień, robi całkiem niezłe wrażenie.
Kościół św. Ignacego Loyoli
Ogromne wrażenie robią także potężne barokowe schody, wiodące do kościoła św. Ignacego (chorw. Crkva sv. Ignacija), który od XVIII wieku dumnie pręży się nad miastem. Pod wpływem piękna Schodów Hiszpańskich w 1738 roku zaprojektował je rzymski architekt, Pietro Passalacqua, idealnie komponując je z kolegium jezuickim oraz właśnie kościołem. Ten z kolei powstawał w latach 1699-1725 jako dzieło słynnego jezuickiego architekta i malarza, Ignazio Pozzo. Do dziś wewnątrz podziwiać można freski ze scenami z życia patrona świątyni czy model groty poświęcony Marii z Lourdes – jeden z najstarszych tego typu obiektów w Europie.
Wzgórze Srđ
W Dubrowniku jest jeszcze cała gama miejsc, które trzeba wręcz zobaczyć, ale żadne z nich nie gwarantuje tak wspaniałych widoków, jak Wzgórze Srđ. To wzniesiony na wysokość 412 m.n.p.m punkt, skąd podziwiać można nie tylko sam Stari Grad u jego podnóży, ale i rozległą okolicę z Adriatykiem i wyspą Lokrum w tle. Od 1969 roku na szczyt można dostać się również kolejką linową, co zdecydowanie zamieni naszą podróż w prawdziwą przygodę. Warto dodać, że u szczytu znajduje się bar, z którego godzinami chłonąć można wszechobecny spokój wzgórza.
Bilety na kolejkę można kupić na miejscu lub tutaj:
https://www.dubrovnikcablecar.com/buy-tickets
Znojmo – W winiarskim sercu Moraw
Inne miejsca
Na tym wspaniałych miejsc nie koniec, ale trudno byłoby wymienić je tu wszystkie. Niemniej oprócz powyższych perełek wypada jeszcze wspomnieć o kilku punktach. Wśród nich jest na pewno XVI-wieczny kościół św. Zbawiciela obok bramy Pile, który według legendy wznieść miały arystokratki Dubrownika. Siłą własnych rąk (sic!). Niezwykle ciekawy jest również gotycko-renesansowy klasztor dominikanów z pięknym krużgankiem oraz muzeum z pokaźnym zbiorem XV i XVI-wiecznych dzieł sztuki.
Podobnie jest z klasztorem franciszkanów, gdzie z kolei największe wrażenie robi XVI-wieczne wyposażenie apteki. Poza tym wypada jeszcze zajrzeć do Muzeum Morskiego czy Muzeum Dubrownika. Trzeba jednak pamiętać, że jeden dzień to zdecydowanie za mało, aby nacieszyć oko tak wspaniałym pejzażem i dokonać pełnowartościowych oględzin każdego z tych miejsc. Z drugiej strony, jeśli nie dysponujesz dużą ilością czasu, po prostu daj się ponieść. W dubrownickim muzeum pod gołym niebem atrakcji na pewno Ci nie zabraknie! ;)
